CHUYÊN ĐỀ: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC PHÁT BIỂU CỦA HỌC SINH KHỐI 8 TRONG VIỆC HỌC TIẾNG ANH

CHUYÊN ĐỀ

MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC PHÁT BIỂU CỦA HỌC SINH KHỐI 8 TRONG VIỆC HỌC TIẾNG ANH

Năm học 2024 - 2025

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

Việc đổi mới sách giáo khoa và phương pháp dạy học là một yêu cầu khách quan nhằm giúp cho người học hệ thống được kiến thức, năng động hơn, sáng tạo hơn, phát triển năng lực trí tuệ ở một mức cao hơn, đòi hỏi người dạy phải đầu tư nghiên cứu nhiều nhằm giúp học sinh có được những kiến thức cơ bản. Trong khi đó đồi tượng học sinh ở nhiều vùng miền chưa cân đối về điều kiện và khả năng học tập, chẳng hạn như các em ở nông thôn, các em chưa có điều kiện để tham gia vào các khóa học tiếng Anh, chưa có điều kiện giao tiếp với người nước ngoài, thông tin báo chí, sách tham khảo cần thiết còn ít. Để đáp ứng được yêu cầu trên, người dạy học phải sớm tìm ra giải pháp phù hợp để khắc phục những khó khăn và đem lại hiệu quả cao cho việc dạy và học môn tiếng Anh.

Nhìn vào thực tế học sinh trường THCS Vĩnh Thạnh Trung, đầu vào của các em thật khiêm tốn, vốn tiếng Anh của các em còn rất hạn chế, các em cảm thấy không tự tin khi học tiếng Anh. Là giáo viên trực tiếp giảng dạy, tôi phải cho các em thấy được tiếng Anh hay như thế nào, mà muốn làm được điều này thì đòi hỏi học sinh phải tích cực, chủ động trong việc học. Trên cơ sở đó, từ những suy nghĩ của mình, tôi đã áp dụng một số giải pháp và đã tạo ra được bầu không khí học tập sôi nổi của học sinh trong những giờ học tiếng Anh.

Bước chân đến trường với bao điều trăn trở, hy vọng mang kinh nghiệm mà tôi đúc kết được sẽ giúp những giáo viên tâm huyết với nghề áp dụng vào thực tiễn và thành công hơn trong công tác giảng dạy, nên tôi đã mạnh dạn đưa ra đề tài “Một số giải pháp phát huy tính tích cực phát biểu của học sinh trong việc học Tiếng Anh”

II. CƠ SỞ LÝ LUẬN:

Muốn phát huy tính tích cực phát biểu trong học tập của học sinh thì trước hết chúng ta phải hiểu tích cực là một hiện tượng sư phạm, biểu hiện sự gắng sức cao về nhiều mặt trong hoạt động học tập và nói đến tính tích cực học tập thực chất là nói đến tính tích cực nhận thức, nó được biểu hiện: học sinh có nhu cầu tiếp thu kiến thức, kĩ năng, vận dụng kĩ năng để giao tiếp, gây hứng thú học tập, từ đây các em sẽ tự giác học tập, chủ động huy động vốn kinh nghiệm đã tích lũy ( vốn từ, quy tắc ngữ pháp) để bắt chước, tái hiện, tìm tòi cách ứng xử và ứng xử sáng tạo trong các tình huống giao tiếp. Học sinh chủ động lựa chọn kiến thức và thao tác tư duy thích hợp để có những ứng xử ngôn ngữ cần thiết, phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp, biết bộc lộ nhận thức và sự hiểu biết của mình bằng lời nói, bài viết thông qua ngôn ngữ. Các em biết cách làm việc theo cặp, theo nhóm, hợp tác với bạn khi cần thiết trong quá trình luyện tập ngôn ngữ theo yêu cầu của giáo viên. Học sinh mong muốn được đóng góp thêm những thông tin mới thu nhận được từ những nguồn khác nhau, có khi vượt ra ngoài bài học. Ba cấp độ biểu hiện thái độ học tốt cũng như tính tích cực phát biểu trong học tập của học sinh là: bắt chước -> tìm tòi -> sáng tạo.

Từ tư duy tích cực tiến tới tư duy sáng tạo là kết quả của quá trình hoạt động không ngừng của cả thầy và trò. Nên đòi hỏi người giáo viên phải tìm ra phương pháp dạy học phù hợp, đó là cách dạy học hướng tới người học, giúp người học dược hoạt động để nhận thức, phát huy tính tích cực, chủ dộng, sáng tạo, tạo điều kiện cho người học tìm tòi, khám phá, phát hiện kiến thức chống lại thói quen học tập thụ động. Chúng ta cần phải hiểu rõ: Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục và đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh.

III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN:

Sau đây là một số giải pháp mà tôi đã áp dụng trong quá trình giảng dạy bộ môn tiếng Anh

1. Đối với giáo viên:

 - Giáo viên cần có sự đầu tư rất nhiều công sức và thời gian để sưu tầm tài liệu, hình ảnh liên quan đến chủ đề, không ngừng cập nhật thông tin để hổ trợ cho bài giảng. Trước khi chuẩn bị cho một tiết dạy, giáo viên phải nghiên cứu kỹ nội dung trong bài, sau đó bổ sung và mở rộng kiến thức của mình về nội dung cần giảng, chuẩn bị một số đồ dùng dạy học theo hướng mà giáo viên muốn phát triển bài. Ngày nay, với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, các phương tiện nghe nhìn ngày càng hiện đại có thể ứng dụng để phục vụ công tác giảng dạy như tranh ảnh có nhiều màu sắc đẹp, hoặc những phương tiện điện tử, tin học tối tân như băng tiếng, băng hình, phim trong, đèn chiếu, máy vi tính...Ngoài ra giáo viên có thể sử dụng các phương tiện khác dể tìm kiếm trong học đường, gia đình hay có thể tự làm để dùng vào việc dạy học. Với sự chuẩn bị như vậy thì giáo viên mới có thể thực hiện bài lên lớp với vai trò là người gợi mở, xúc tác, động viên, cố vấn, trọng tài trong các hoạt động tìm tòi hào hứng, tranh luận sôi nổi của học sinh

- Muốn học sinh tích cực phát biểu thì giáo viên phải biết gợi mở bài theo hướng từ dể đến khó, phải làm mẫu trước cho học sinh. Khuyến khích các em yếu phát biểu những câu dễ nhất. Giáo viên cần cho học sinh lời động viên, khen ngợi khi các em tham gia phát biểu xây dựng bài. Bên cạnh đó, giáo viên sẽ lồng vào kiểm tra đánh giá học sinh bằng cách cho điểm khuyến khích học sinh nếu các em phát biểu đúng hay gần đúng.

- Thực hiện lồng ghép các trò chơi phù hợp để tạo bầu không khí vui tươi, phấn khởi. Từ đó học sinh cũng tự tin hơn khi tham gia luyện tập.

- Giáo viên nên từ tốn, nhẹ nhàng đối với học sinh khi các em tham gia phát biểu chưa đúng. Nếu chúng ta tỏ thái độ bực mình khi một học sinh phát biểu sai thì em đó sẽ mắc cở, sợ bạn bè cười nhạo mình, từ đó em sẽ không bao giờ dám tích cực tham gia học tập nữa.

-  Một trong những biện pháp giúp học sinh tích cực phát biểu xây dựng bài chính là phần dặn dò của giáo viên. Chúng ta phải sinh hoạt rõ cho học sinh phải làm gì khi về nhà, phải học gì và chuẩn bị gì cho tiết học sau. Giáo viên có thể làm mẫu cả bài tập về nhà cho học sinh và bắt buộc các em phải ghi phần “Homework” vào tập. Tuy nhiên, giaó viên cũng cần phải kiểm tra xem các em có chuẩn bị bài trước ở nhà không để thuận lợi cho việc tham gia tích cực phát biểu ở tiết học sau.

2. Đối với học sinh:

- Lên lớp chú ý nghe thầy cô giảng bài.

- Về nhà học bài và làm bài đầy đủ.

- Ghi nhận và soạn bài trước ở nhà theo hướng dẫn của giáo viên.

- Tự tạo lòng tin cho bản thân khi tham gia phát biểu xây dựng bài.

- Tham gia các hoạt động cặp nhóm, cập nhật những điều chưa hiểu, thiếu sót để bổ sung kiến thức cho bản thân.

3. Đối với giáo viên chủ nhiệm:

- Giáo viên bộ môn thường xuyên liên hệ với giáo viên chủ nhiệm về tình hình học tập của học sinh.

- Có thể thông qua giáo viên chủ nhiệm khen thưởng những học sinh có tiến bộ.

- Giáo viên chủ nhiệm liên hệ với phụ huynh học sinh, kết hợp với giáo viên bộ môn nhằm tìm biện pháp tốt nhất giúp các em tích cực trong học tập hơn.

IV. KẾT LUẬN

- Giáo dục tính tích cực học tiếng Anh cho học sinh là nội dung cơ bản trong đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. Từ những ngày đầu ở trường chúng ta đã rèn luyện cho các em tính tự giác sáng tạo trong học tập, làm cho các em thấy được vai trò của chính bản thân là vô cùng quan trọng. Các em luôn đặt mình vào thế chủ động lĩnh hội và phát huy những kiến thức từ thầy cô. Về phía thầy cô phải là người năng động, nhiệt huyết và gần gũi với học sinh. Luôn tạo ra một không khí sôi nổi để hướng cho học sinh mục tiêu cuối cùng là trang bị cho các em một kiến thức cơ bản. Muốn vậy giáo viên không chỉ có kiến thức sâu rộng mà cần có nhiều phương pháp để vận dụng trong những tình huống cụ thể và phù hợp nhất. Những phương pháp trên cần phải luôn được “mài, gọt giũa, …” trong thực tiễn giảng dạy. Giáo viên chúng ta phải thổi vào học sinh một sự đam mê học tập, từ đó mới đánh thức được lòng tin trong các bậc phụ huynh để họ cùng đội ngũ giáo viên chúng ta thực hiện thành công chiến lược phát triển giáo dục của nước nhà. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất của nhà trường là yếu tố cơ bản cho giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ này.

- Qua quá trình đúc rút kinh nghiệm từ các bài dạy và một số kinh nghiệm tích góp từ đồng nghiệp tôi đã có một số kinh nghiệm phát huy tính tích cực học tiếng Anh cho học sinh mà tôi đã áp dụng và đạt dược kết quả nhất định. Tôi hy vọng những sáng kiến nhỏ này được đồng nghiệp đọc và có những bổ sung khả thi hơn để nó được phát triển về nội dung và được sử dụng vào thực tế của giáo viên giảng dạy bộ môn tiếng Anh THCS.

- Xin trân trọng cám ơn!   

                                                                        Vĩnh Thạnh Trung, ngày 27 tháng 3 năm 2025